Gönen – Manyas Sürgününü Unutmadık!

Bugün sürgünün 99. Yıl dönümü, Yine kalbimiz sızlıyor. O günlerin zorluğunu birebir yaşamış büyüklerimize saygı ve rahmetle anıyoruz.

18 Aralık 1922 yılında Gönen’in Mürüvvetler (Çizemuğhable) köyü ile ilk uygulaması yapılan ve 2 Mayıs 1923 yılında alınan bir kararla Gönen-Manyas civarındaki 14 Çerkes köyündeki tüm insanlar, çoluk çocuk, yaşlı genç ayırımı yapılmaksızın Bandırma tren garında kendilerini bekleyen hayvan vagonlarına bindirilerek belirli periyotlarla sürgün edildiler.

Bir ailenin en fazla bir kağnı arabasının götürebileceği kadar eşyasını alabileceği sınırlamasıyla başlatılan sürgünde aileler mallarını yok fiyatına elden çıkarmak zorunda kaldılar.

Bazı bölgelerde açık alanlarda günlerce bekletilen Çerkesler; Afyon, Sivas, Tokat, Urfa, Muş, Bitlis, Konya ve Malatya gibi yerlerde köylere veya şehir merkezlerindeki mahallelere dağıtıldı ve toplu yerleşimlerine izin verilmedi. Bu süreçte birçok kişi de yollarda hayatını kaybetti.

Aradan bir iki yıl geçtikten sonra sürgün kararı iptal edilen ve evlerine dönmelerine izin verilen insanların birçoğu çok zorlu bir yolculuk geçirdikten sonra ellerinde hiçbir şey kalmamış bir şekilde köylerine geri dönmeyi başardı. Ancak bu süre zarfında evlerine başkaları yerleştirildiği, malları ve mülkleri talan edildiğinden büyük zorluklar yaşadılar…